Nieuwe AI strategie Verenigd Koninkrijk

Het VK heeft binnen Europa een leidende positie op het gebied van AI investeringen, startups en onderzoek. Wereldwijd doen alleen de VS, India en China het betere, landen die allemaal veel groter zijn dan het VK. Om deze positie te behouden en zich te onderscheiden van de EU heeft de regering van het Verenigd Koninkrijk een nieuwe visie op het reguleren van AI gepubliceerd. Hierbij wil het VK zich focussen op het ondersteunen van innovatie.

Algemene principes

De regulering zal worden gebaseerd op sector-overschrijdende principes die passen bij de specifieke eigenschappen van AI en is:

Context-specifiek: AI zal gereguleerd gaan worden op basis van de toepassing en de impact van die toepassing op mensen, groepen en bedrijven. Sectorspecifieke toezichthouders zullen hiervoor verantwoordelijk zijn.
Pro-innovatie en risico-gebaseerd: De focus moet zijn op risico’s waarvoor concreet bewijs is en die een groot risico vormen, niet op hypothetische of kleine risico’s.
Samenhangend: Alle regulering zal op dezelfde basis van principes worden gebouwd, waarbij er per sector en toepassing wordt gekeken naar de specifieke eigenschappen voor de detail van de regulering.
Proportioneel en open voor verandering: De principes zullen in eerste instantie nog niet in een wet worden opgenomen om te zorgen dat ze snel aangepast kunnen worden. Aan toezichthouders wordt ook gevraagd om niet te hard op te treden.

Bestaande wetgeving voor AI in het VK

Net als in de EU is er in de VK nog geen overkoepelende AI wetgeving en ook geen wetgeving die AI specifiek benoemt. Hoewel een deel van de AVG (en de Britse versie daarvan) wel van toepassing is op sommige vormen van AI en het verwerken van persoonsgegevens is dit niet genoeg. Er zijn in het VK wel toezichthouders die al ondersteunende documenten publiceren over het gebruik van AI binnen de huidige wetgeving. Die wetgeving is dan vooral sectorspecifiek.

De regering van het VK identificeert de volgende problemen voor betrokken partijen:

Een gebrek aan duidelijkheid: Het is voor de betrokken partijen die zich aan de wet moeten houden niet duidelijk welke regels precies op hen van toepassing zijn.
Overlappende regels: Sommige partijen hebben aangegeven dat ze het risico zien dat hetzelfde probleem door verschillende toezichthouders wordt gereguleerd en dat dit tot onduidelijkheid kan leiden.
Inconsistentie: Niet alle toezichthouders hebben vergelijkbare bevoegdheden om AI binnen hun gebied aan te lakken, wat tot verschillen tussen sectoren kan leiden.
Gaten in de aanpak: Omdat de huidige wetgeving niet is gemaakt met AI in het achterhoofd, bestaat het risico dat bestaande en toekomstige risico’s niet goed zijn afgedekt in de wetgeving.

Verschil met de EU

De EU kiest met het voorstel van de AI Act voor een wet op basis van productveiligheid principes. Hierdoor moeten alle gevallen van AI die onder de AI Act gaan vallen aan dezelfde regels voldoen en geldt dezelfde definitie van AI voor alle sectoren.

Het VK wil in plaats van een algemene wet een gelaagd regulerend raamwerk opzetten. Er komen dan algemene kerneigenschappen van AI die door alle toezichthouders gebruikt worden, maar er is ruimte om te details per sector en toepassing te laten verschillen. Hierdoor kunnen de regels beter worden afgestemd op de toepassingen van AI. Een universele definitie is hierdoor niet meer nodig.

Kerneigenschappen van AI

AI kan verschillende eigenschappen hebben, afhankelijk van de onderliggende techniek en de toepassing. Er zijn echter wel kerneigenschappen aan te wijzen die ervoor zorgen dat AI niet zomaar met de bestaande regels gereguleerd kan worden:

Aanpasbaarheid van de technologie: AI systemen krijgen vaak maar beperkte instructies en leren zelf hoe ze vervolgens het beste hun doel kunnen bereiken. Hierdoor kunnen hele verschillende problemen met dezelfde technologie aangepakt worden.
Een neveneffect hiervan is dat het vaak moeilijk uit te leggen is waarom een AI systeem tot een bepaalde conclusie is gekomen. Dit kan voor problemen zorgen in gevallen waar er beslissingen worden genomen over een persoon of wanneer een beslissing bij de rechter moet worden verdedigd.
Autonomie van de technologie: Doordat een AI systeem voor een deel zelf bepaalt hoe het zijn doel bereikt is er sprake van een mate van autonomie. Zeker als een AI systeem zelfstandig beslissingen mag nemen en zo invloed kan uitoefenen op de wereld.

Sector-overschrijdende principes

De visie bevat al een aantal eerste voorstellen voor de principes die als fundament van het regulerende raamwerk zullen gaan dienen.

Zorg dat AI veilig wordt gebruikt.
Zorg dat AI technisch veilig is en functioneert zoals het bedoeld is.
Zorg dat AI transparant en uitlegbaar genoeg is.
Neem eerlijkheid en rechtvaardigheid mee bet het ontwikkelen van AI.
Bepaal de verantwoordelijkheden van rechtspersonen voor AI
Zorg dat het duidelijk is waar men bezwaar kan maken

Conclusie

Het VK wil met deze visie een ander pad inslaan voor het reguleren van AI dan de EU. Hiermee wil het VK zich profileren als leider op het gebied van AI innovatie in Europa. De aanpak van de VK is duidelijk flexibeler dan die van de EU, wat kan helpen om overregulering tegen te gaan. Het kan echter ook leiden tot zwakke regels omdat de individuele toezichthouders zich niet genoeg gesteund worden voor het nemen van harde maatregelen.

De regering staat open voor commentaar op het voorstel, alle stakeholders mogen reageren met hun mening over het voorstel. Dit kan tot 26 september 2022.